NỀN TẢNG THẦN HỌC PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM CỦA ĐỨC KITÔ

NỀN TẢNG THẦN HỌC

PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM CỦA ĐỨC KITÔ

Chúa Giêsu là một người thầy tuyệt vời của những người thầy về cuộc sống và trong cách xử sự. ta có thể nói, trong lịch sử , chưa có ai qua mặt được Vị Thầy Giêsu trong cách Ngài sống, những mối tương quan với Thiên Chúa và với con người. Vậy, là một GLV, chúng ta có suy tư,có cảm nhận và có ước mong gì trước mỗi mẫu gương của Chúa Giêsu? Hy vọng khi khám phá ra một số mẫu gương của Chúa Giêsu, glv được thôi thúc vun trồng mỗi ngày càng sâu đậm hơn mối tương giao thân thiện với Thiên Chúa, và đây là nền tảng cho mọi tương giao với con người.

Dựa vào Kinh Thánh, chúng ta nêu lên ở đây một số trong muôn vàn mẫu gương của Chúa Giêsu, làm kim chỉ nam cho glv trong sứ mệnh rao giảng Tin Mừng. Ta thấy:

- Chúa Giêsu luôn hướng về Cha: Dấng sai đi.

- Chúa Giêsu luôn trung thành với con người: Dối tượng được sai đến,

- Chúa Giêsu dùng những phương pháp giảng dạy mang tính mô phạm phù hợp với mọi thời đại.

CHÚA GIÊSU VỚI CHÚA CHA

1- Chúa Giêsu và Chúa Cha là một:

“Cha và con chỉ là một “ (Ga 10,30).

Glv mang khát vọng đem Chúa đến cho người khác, muốn chia sẻ niềm vui,hạnh phúc và bình an cho tha nhân thì GLV không để mình bị cuốn vào những đòi hỏi thỏa mãn nhất thời nhưng luôn biết dựa vào ơn Chúa, biết tỉnh thức cầu nguyện và để Chúa làm chủ mọi tư tưởng, lời nói, việc làm của mình.có thể nói :” Tôi sống nhưng không phải tôi sống mà là chính Chúa Kitô sống trong tôi.” (Gl2,20).

2-Chúa Giêsu luôn qui hướng về Cha và dựa vào kinh nghiệm cầu nguyện của mính để dạy các môn đệ cầu nguyện.

3-Chúa Giêsu dạy những gì đã lãnh nhận nơi Cha:

Chúa Giêsu có một đời sống tôn giáo thật sâu xa. Ngài không là một người cuồng tín, không như biệt phái, Ngài không dạy kỹ thuật tôn giáo hay các luật về luân lý ứng dụng. Nhịp sống của Ngài là cầu nguyện.Từ sáng tinh sương đến chiều tối, đi vào trong thinh lặng sau một ngày “ nộp mình” cho đám đông.Tình yêu của Ngài đối với Chúa cha vượt mọi khuôn khổ, làm cho Ngài trở nên một con người tự do, không băn khoăn lo lắng về ngày mai.(Mt6,25-34).

CHÚA GIÊSU VỚI CON NGƯỜI

1-Chúa Giêsu tạo mối tương quan đặc biệt với các môn đệ và dân chúng.

Chúa Giêsu không thuộc về một tổ chức nào, Ngài xuất thân từ một gia đình đạm bạc, nhậy cảm với những nhu cầu và lo âu thường nhật của những con người phận nhỏ, Ngài sống giữa mọi người và liên đới với họ trong tình người.

-Với các môn đệ , Ngài gần gũi , thân thiện, yêu thương bằng tấm lòng của vị Thầy.. nghĩ đến tương lai và luôn cầu nguyện cho họ (Ga15;16;17).

-Với đám đông, Ngài thương họ vì họ vất vưởng lầm than, thiếu thốn về mặt tinh thần (Mt 9, 35-38).

-Với người nghèo, ốm đau bệnh tật,Ngài có một tình thương rất đặc biệt.Với Ngài , con người là ưu tiên.

-Với trẻ em, Ngài yêu thương bằng những cử chỉ âu yếm, không sowk bị quấy rầy.

-Với các phụ nữ,cách cư xử của Ngài thật cách mạng so với não trạng Do Thái thời đó…Ngài hiện ra khi phục sinh với bà Maria Magdala và giao cho bà loan báo sứ điệp phục sinh (Ga20,11-18)

-Với người thu thuế và tội lỗi, Ngài thường xuyên lui tới với họ. Gây xúc động hơn cả là tình yêu nồng nhiệt Ngài dành cho tội nhân để cải hóa , phục hồi nhân phẩm và thăng tiến họ.

Tuy nhiên, Ngài luôn tố giác sự giả hình, thiếu trung thực, không có nội tâm, đánh mất tấm lòng, và những hình thức phô trương, thích và dừng lại ở cái bên ngoài (Mt 6, 5-6.16-18; ch 23).

Ngài không chiến đấu chống lại chính quyền tôn giáo hay chính trị . Ngài chỉ chống lại quyền lực của Satan, sự dữ và cái ác. Cuộc cách mạng mà Ngài đưa tới là một tình yêu không biên giới trong một thế giới đã in dấu quyền lực của ích kỷ.

Là một GLV, chúng ta cũng là một người thầy. Hãy noi gương vị Thầy Chiis Thánh của chúng ta. Sống gần gũi chan hòa, trở thành những người bạn thân tình với các em. Theo sát từng bước thăng tiến của những người được giao phó cho chúng ta.GLV hiện diện với các em không chỉ trong lớp học GL mà còn quan tâm đến đời sống của các em.

1-Chúa Giêsu lắng nghe.

Chúa Giêsu lắng nghe để biết rỏ ước muốn của mỗi người.

Lắng nghe là cả một nghệ thuật của con tim.

Trước khi dạy, GLV biết đến với các em để tìm hiểu hoàn cảnh,khát vọng, tâm tư, tình cảm với sự yêu thương rồi áp dụng những thực tế sinh động đó vào chính bài học Lời Chúa, mỗi em sẽ cảm thấy được cảm thông, chia sẻ, nâng đỡ, hơn nữa cảm thấy được tôn trọng và sẽ tích cực học hỏi hơn.

Ngoài ra, để biết lắng nghe, GLV cũng cần biết đến tâm lý học, khoa sư phạm…để hiểu rỏ những người đối thoại với mình.

GLV luôn quan tâm tới 2 yêu sách quan trọng là trung thành với Thiên Chúa và với con người. Nhưng GLV cần nhớ mỗi em là một nét đặc thù , không thể áp dụng cùng một phương pháp cố định,nhưng luôn tôn trong và khám phá thụ tạo kỳ diệu của Thiên Chúa.

2-Chúa Giêsu khuyến khích người ta hành động.

Chúa Giêsu luôn tôn trọng và tin tưởng mọi người bất cứ họ là ai. Chúa gọi mời họ khước từ lối sống cũ để vươn tới một đời sống tốt đẹp hơn.

GLV cần thấm nhuần tinh thần của Chúa Giêsu: Luôn kiên nhẫn, tin tưởng, lạc quan, khích lệ kể cả người phạm lỗi. Ghét tội ,nhưng không ghét người phạm tội.

Nếu tuổi trẻ được nâng đỡ, lớn lên chúng sẽ thành người với một nhân cách vững chãi,kiên cường.Nếu được khen thưởng đúng lúc đúng việc lớn lên các em sẽ biết nhìn đời cách tích cực và lạc quan.

Là GLV chúng ta hãy mang trong mình một trái tim nhân hậu như Thầu Giêsu. Không nên trừng phạt. Nhưng một ánh mắt cảm thông, cử chỉ yêu thương, bao dung….kiên nhẫn với câu nói động viên sẽ giúp các em sống tốt.

Không nên tránh khen vì sợ kiêu ngạo. Với người trẻ, danh dự cũng là động lực thúc đẩy các em thăng tiến. Lòng yêu thương, sự tha thứ không đồng nghĩa với nuông chiều.

3-Chúa Giêsu sữa lỗi.

Chúa Giêsu yêu con người đến hy sinh mạng sống,nhưng không ngần ngại sữa lỗi cho họ..Phêrô (Mt 16, 23).

Giáo dục là sửa dạy. Dạy điều chưa biết và sửa điều không phù hợp. Yêu thương chính là điểm tựa của việc sửa lỗi. Khi sữa lỗi cần sự khéo léo tế nhị. GLV không bao giờ khiển trách một em trước mặt các em khác vì như thế các em sẽ lỗi mình to tát và đưa đến mặc cảm. GLV nhớ rằng, nóng nẩy, vội vàng dễ đưa đến sai lầm và đỗ vỡ.

PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC CỦA CHÚA GIÊSU

Chúa Giêsu sống kỹ năng sư phạm thực tế: Hành động cụ thể,dùng những hình ảnh liên quan đến đời sống hằng ngày, minh họa bằng những câu chuyện, những dụ ngôn thú vị, những câu nói cô đọng xúc tích, lôi cuốn đối tượng bằng những câu hỏi đáp sinh động,không làm cho người ta nhàm chán vì những điều lặp đi lặp lại bằng những hình thức đa dạng, phong phú, sống động phù hợp với người nghe.Ngài là một nhà giáo dục tuyệt vời:

1- Ngài dạy bằng hành động:

· Cầu nguyện : Kinh lạy Cha..

· Phục vụ : Thầy sồng giữa anh em như một người phục vụ ( Lc22,27b)

· Tha Thứ: Tha thứ đến 70 lần 7( mt 18,22)

· Khiêm tốn : Là đầy tớ vô dụng ( Lc 17,10)

· Can đảm: Can đảm và minh chứng cho sự thật ( Lc12,4).

· Tạ ơn : Luôn tạ ơn (Mc 8,6)

· Sống phó thác : Tin tưởng vào Chúa quan phòng ( Mt 8, 20)

Trước khi dạy điều gì, Chúa Giêsu luôn làm gương và đã sống điều đó trước.

GLV là người nói lại những chân lý và sự thật của Chúa nên cần phải họa lại hình ảnh của Chúa qua đời sống chứng nhân về bác ái yêu thương phục vụ cách quảng đại và tha thứ, biết nhận lỗi và sửa mình, sống khiêm tốn và phó thác.. Gương sáng sẽ là bài học sống động cho các em.

1-Chúa Giêsu dùng những hình ảnh cụ thể, liên quan đến đời sống thường ngày:

Với Chúa Giêsu, để dạy về Nước Trời và những thực tại thiêng liêng, Ngài đi từ sự kiện cụ thể, từ nhừng gì Người nghe, đã biết, dẫn tới những điều họ chưa biết, đến những thực tại siêu nhiên.

Chúa Giêsu có óc quan sát thực tế, Ngài quan tâm đến từng chi tiết của đời sống như mùa màng, truyền thống, thiên nhiên, các sự kiện, cách ứng xử của con người…( Mt 13,11).

Dùng những hình ảnh cụ thể của đời thường trong việc dạy giáo lý sẽ giúp người nghe hiểu được Lời Chúa vang dội trong cuộc sống. Muốn giúp các em áp dụng được nội dung giáo lý là Lời Chúa, GLV cũng phải biết đưa những kinh nghiệm thực tế vào bài học, biết hội nhập văn hóa của mình vào văn hóa trong Kinh Thánh.

2- Chúa Giêsu minh họa bằng những câu chuyện

Khi đọc Kinh Thánh, ta thấy Chúa luôn dùng những sự kiện mắt thấy tai nghe để chứng minh lời Ngài. Ngài dùng những dụ ngôn rất ngắn gọn và xúc tích như ngụ ngôn cây vả, người làm vườn nho, người con hoang đàng để minh chứng lòng nhân từ của Chúa….

Kể chuyện là một phương pháp sư phạm hấp dẫn. Tuy nhiên kể chuyện là một nghệ thuật, một câu chuyện có thể mở ra trước các em nhiều lối đi và cách hiểu. Theo tầm mức của các em, GLV không nên đưa ra ngay những định hướng và chú giải chính xác sứ điệp của câu chuyện theo ý mình, nhưng tôn trọng sự nhậy bén của các em và giúp các em tự rút ra bài học.

3- Chúa Giêsu tóm tắt ý chính thành những câu vắn gọn:

Sau khi giải thích, Chúa đúc kết thành những câu ngắn, rất giản dị nhưng sâu sắc. Vd,Hãy học cùng Ta…Ai tin sẽ được…Kẻ gọi thì nhiều, chọn thì ít…

Trong mỗi bài giáo lý,GLV tóm tắt bài giáo lý thành những câu ngắn gọn với đầy đủ ý chính cần thiết để các em học thuộc lòng để các em ghi trong ký ức và áp dụng vào cuộc sống. Cần sống động, cho các em tích cực tham gia.

4- Chúa Giêsu dùng cách đặt vấn đề:

Ngài đặt câu hỏi liên quan đến người nghe, kích thích tính học hỏi, tạo sự chú ý theo dõi, ví dụ : - Các người thấy gì trong sa mạc? (Lc7,24)

- Anh muốn tôi làm gì cho anh? (Lc18,41).

Ngày này phương pháp độc thoại không còn hợp thời,nhưng bằng phương pháp hỏi đáp, đối thoại, trao đổi, chia sẻ có chỗ đứng quan trọng trong mọi khoa sư phạm.

5-Chúa Giêsu nhắc lại một chủ đề bằng nhiều hình thức khác nhau :

Khi trình bày một chân lý nào, Chúa Giêsu thường dùng nhiều hình thức khác nhau để người nghe dễ hiểu, dễ nhớ và không nhàm chán.

Với cùng một đè tài, GLV có thể dùng nhiều hình thức minh họa khác nhau như xem tranh,xem video, ca hát,kể chuyện , diễn kịch…để gây thêm thích thú , mới lạ , hấp dẫn. Như thể các em phát huy được khả năng sáng tạo.

Theo gương Chúa Giêsu , GLV phải là người luôn gặp gỡ,yêu mến và nên một với Chúa Giêsu để có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình với học viên. Ngoài ra GLV cần học hỏi thêm về Chúa và tìm đủ mọi phương cách thích hợp giúp học viên đòn nhận Lời Chúa.

KẾT LUẬN :

GLV cần gặp được Chúa Giêsu và nên một với Ngài. “ ở lại với Ngài” để hiểu biết Ngài, không dừng nơi sách vở, nhưng qua kinh nghiệm tiếp xúc giữa ta với Chúa trong cầu nguyện với Tin Mừng, với bí tích Thánh Thể.

Và để giú chân dung của Chúa không nhạt nhòa nơi ta cần cả một đời . Chính xác là ta để cho chính Chúa phát họa nơi ta đường nét của Ngài. Vẻ đẹp nơi chân dung Chúa Giêsu chẳng những thu hút mà còn tác động và biến đổi đời ta.

GLV đòn nhận thực trạng của học viên,cỏa thể thành tâm thiện chí nhưng cũng có những người sống xa rời chân lý đức tin. Quan trọng là GLV biết đặt họ trên con đường, trao cho họ niềm thích thú lên đường, giúp họ tin, giúp họ có kinh nghiệm “ hãy đến mà xem”.

GLV là người dẫn đường, nghĩa là không được trở thành vật cản trong việc đưa tha nhân đến với Chúa Giêsu , nhưng trở thành tôi tớ của Lời Chúa, phục vụ cách vô vị lợi. GLV mang trong long 2 nổi đam mê:

· Say Mê Tin Mừng

· Say mê rao giảng Tin Mừng cho mọi người.

GLV theo gương Chúa Giêsu, gặp gỡ Thiên Chúa trong tình con thảo và gặp gỡ anh em trong tình bạn.

(Trích Thần Học Mục Vụ môn Huấn Luyện GLV của HVLD .

Sr. Marie Rose Vũ Loan . FMSR )